Geen respect voor Parlement

Het valt mij op dat in de politieke jaaroverzichten in de media (behalve Villa Politica) het Parlement totaal afwezig is gebleven. Het speelt blijkbaar geen enkele rol meer in het politieke debat en de besluitvorming in dit land.

Twitter en Facebook hebben met de komst van Trump ook bij de politieke communicatie in Vlaanderen opgang gemaakt. Regeringsleden en partijvoorzitters zitten continu in het nieuws. We kunnen ze 24 uur op 24 volgen op de nieuwswebsites. Hun verklaringen worden overgenomen in de radio- en tv-journaals, de praatprogramma’s en kranten, waardoor ze constant online zijn. Sommige regeringsleden zijn bijna een testbeeld geworden op de nieuwssites. Politieke en maatschappelijke debatten worden gevoerd buiten het Parlement en naar de mening van parlementsleden hierover wordt nauwelijks geïnformeerd. Het echte debat gebeurt in de media en met de komst van de sociale media is dit proces verder geactiveerd.

Het beste voorbeeld hiervan is het Zomerakkoord van de regering Michel waar in de zomer een akkoord zgn. werd bereikt maar waarvan de wetsontwerpen (o.m. inzake vennootschapsbelasting, 500 euro onbelast bijverdienen, effectentaks) maar zijn ingediend in de commissie Financiën op 14 december om op 21 december in de Kamer te worden aangenomen. Nooit gezien in mijn 35-jarige loopbaan in het Parlement. Als voorzitter van de COM FIN had ik voor ernstige besprekingen ten gronde zeker één maand moeten voorzien maar met de “karwats” legde de regering Michel haar wil op om ten minste de hervorming van de vennootschapsbelasting nog te kunnen stemmen vóór 1 januari. De parlementsleden van de meerderheid volgden onder druk van de regering gedwee. Nochtans een totale negatie van serieus parlementair werk. Ik zat tussen 1985 en 1995 ook in de Kamer toen we wekenlang vergaderden over de sociaaleconomische herstelwetten en staatshervormingen, met grondige besprekingen met regeringen en amendementen om de teksten te verbeteren.

In die omstandigheden haken de media terecht af vermits het Parlement geen nieuwswaarde meer heeft.

De media zijn er nog voor Villa Politica tussen 14 en 16 uur. Wie daar niet aan bod komt, bestaat die week politiek niet. In het vragenuurtje kunnen parlementsleden vragen stellen over de actualiteit met een spreektijd van 2 minuten op Twitter niveau. Een echt debat ten gronde is er zelden en de regeringsleden komen er vaak mee weg met een herhaling van hun stellingen die we op de nieuwswebsites kunnen terugvinden.

Wanneer er toch een delicate kwestie ter sprake komt, maken de fractieleiders van de meerderheid een akkoord om over dat thema geen vragen te stellen of stellen ze zelf de vraag op maat van de regering zodat de ministers kunnen antwoorden met een aantal gemeenplaatsen waardoor de regering nooit in moeilijkheden komt. Waar is de tijd van harde debatten toen het Parlement het centrum was van het politieke gebeuren?

Over de commissiewerkzaamheden wordt (buiten het Agentschap BELGA) haast geen verslag meer uitgebracht in de media. Nochtans zijn de commissiebesprekingen vaak inhoudelijk interessant. Enkel de onderzoekscommissies (zoals de onderzoekscommissie over de terroristische aanslagen) kunnen nog op enige aandacht rekenen.

Het Parlement moet zich grondig bezinnen over zijn werking. In de plaats van zich bezig te houden met hun verloning en cumul van mandaten moeten de parlementsleden nadenken hoe ze in dit tijdperk van sociale media (Twitter, Facebook) en 24 uur op 24 nieuwswebsites nog enige relevantie kan krijgen in het publieke debat. Het Parlement dreigt te worden herleid tot een stemmachine om de regering een meerderheid te garanderen in commissies en plenaire vergadering.

Ik probeer af en toe kritisch te zijn in de meerderheid maar dat wordt dan afgedaan als “frustratie” (sic).

Ook in de kwestie Soedan wordt de Kamer totaal genegeerd. Afgesproken was dat vooraleer een definitief oordeel uit te spreken over de terugkeer van Soedanese vluchtelingen er zou worden gewacht op het onderzoek naar mogelijke getuigenissen van de folteringen en de werking van de Belgische diensten. De bedoeling was dat het Commissariaat Generaal van de Vluchtelingen (CGVS) samen met de Europese Commissie, de VN en het Tahir Institute dat onderzoek zou uitvoeren. De eerste minister hield zich niet aan die afspraak en schaarde zich zonder te wachten op het onderzoek op Facebook helemaal achter Theo Francken, die in het Kerstverlof elk dag opnieuw tot 3 keer toe zijn gelijk poneerde, helemaal gedekt door Charles Michel. Over de leugens van Francken en de resultaten van het onderzoek spreekt Michel niet meer. Het getuigt van weinig respect voor het Parlement. Hierdoor is de premier helemaal de handpop van N-VA geworden.

Ook inzake de sluiting van de kerncentrales hebben N-VA en BDW de regering in hun greep. De communicatie van BDW, gesterkt door peilingen en polls, begint de laatste weken op hoogmoed te lijken met een diep misprijzen voor CD&V, m.n. Kris Peeters en Wouter Beke.

En deze regering heeft nog 1,5 jaar te gaan. Aan het Twitter niveau van de jongste weken zullen de incidenten blijven oplopen.

Donderdag komt tijdens de actuele vragen en de stemming over de moties de kwestie Soedan opnieuw ter sprake. Maar de stellingen zijn al ingenomen in de media en Francken heeft nu een vrijgeleide om in de komende maanden zijn communicatielijn op Twitter en Facebook aan te houden.

Francken werd de populairste politicus door in te harken op vreemdelingen – subtieler dan Wilders en het VB – maar met dezelfde boodschap: als we kunnen moeten we “ze” zo snel mogelijk terugsturen. Hij maakt een amalgaam van vluchtelingen, migranten, asielzoekers, criminelen en IS-strijders. Maar vele Vlamingen smullen hiervan blijkbaar. Tijdens de Warmste Week was er in Vlaanderen een grote edelmoedigheid en solidariteit. Als het gaat om eigen mensen in zijn eigen omgeving is de Vlaming solidair maar als het om “vreemden” gaat, delen een groot aantal Vlamingen de harde mening van Francken. Zijn woordgebruik (“opkuisen”, “terugdringen in de zee”, “Artsen zonder Grenzen doen mee met de mensensmokkelaars”) wordt hem blijkbaar niet kwalijk genomen. Integendeel. Het past in de tijdsgeest van Trump en Twitter.

Of het nu gaat over het gezin in Aleppo of de terugwijzing naar Soedan, Francken communiceert hierover op de rand van fake news. We zouden een aantrekkingspool zijn voor honderdduizenden Syriërs en Soedanezen indien we asiel aan 1 gezin uit Aleppo hadden gegeven en 5 Soedanezen niet hadden teruggestuurd. In Soedan en Syrië staan miljoenen klaar om naar hier te komen. Gelukkig hebben we Theo om dit verhinderen…

Intussen daalt het aantal asielzoekers niet omwille van de aanpak van Francken maar omwille van het akkoord dat de door De Wever zo verguisde Angela Merkel sloot met Turkije, het moedige vluchtelingenbeleid van Griekenland en Turkije en de inzet van de EU aan de grenzen.

Vele duizenden in Vlaanderen zetten zich actief in om aan asielzoekers uit Syrië en Afghanistan te begeleiden en een nieuw leven te bezorgen. Voor hen is het taalgebruik van Francken ook een belediging.

De laatste maanden is het politieke klimaat in Vlaanderen verder verziekt door onophoudelijk “gepolariseer” rond migratiedossiers of door populistische tweets. De indruk ontstaat dat de Wetstraat meer bezig is met Soedan en Catalonië dan met zijn eigen problemen. N-VA voert een non-stop offensief in de media om zijn thema’s inzake migratie en veiligheid op de mediatieke en politieke agenda te plaatsen. Nochtans is de vluchtelingencrisis in Europa onder controle en dalen de criminaliteitscijfers tot zelfs in Brussel.

In Vlaanderen hebben we haast volledige tewerkstelling en de koopkracht en de economische groei stijgen in 2018 met 2%, de fiscale druk vermindert en het begrotingstekort is gehalveerd sinds 2014. Er blijven nog zware uitdagingen inzake pensioenen, zorgverlening, levenskwaliteit en begroting maar laten we een toekomstperspectief creëren.

En toch domineert in de Wetstraat dezer dagen de toon van verzuring en defaitisme. Sommigen willen het politieke debat herleiden tot thema’s als identiteit en migratie omdat die best passen in hun electorale strategie.

Het is aan Charles Michel om opnieuw de leiding te nemen en met respect voor het Parlement zich niet langer te laten insluiten door de strategie van N-VA.
En Vlaanderen is meer waard dat Francken als politicus van het Jaar en Bart De Pauw als Man van het Jaar in Humo. De Kerstboodschap van de gapende dromedaris op de Facebook pagina van BDW is Trumpiaans. Ik hoop dat dit niet de toon wordt van 2018 maar ik vrees ervoor. Het niveau in de Vlaamse politiek zakt weg. En de sociale media zullen verdere verdeeldheid en polarisatie in Vlaanderen in de hand werken.