De nestor aan het woord

Ook op zijn 67ste blijft Eric Van Rompuy (CD&V) een van de radste tongen van de ­Wetstraat. De nestor van de Kamer zegt van zichzelf dat hij kalmer is geworden, maar gaat zoals gebruikelijk tekeer tegen coalitiepartner N-VA en spaart ook de eigen linkervleugel beweging.net niet. “Wij zijn de sociale waakhond van de regering en toch krijgen we stank voor dank.”

 

“Grumpy old man” of “dat klein verbitterd manneke”. Zo noemen ze hem bij N-VA. Maar Eric Van Rompuy laat het niet aan zijn hart komen. De man met de meeste parlementaire jaren op de teller – 34 ondertussen – blijft zich ook op zijn oude dag en kort voor zijn pensioen uit de naad werken. Hij is voorzitter van de commissie Financiën en Begroting, zit de Optima-onderzoekscommissie voor en blijft tussendoor kwistig kritiek rondstrooien en zijn mening geven. “Als je niets zegt, dan zeggen ze dat je hier maar als een De Croo zit te wezen.” N-VA blijft een eeuwige inspiratiebron, maar deze keer krijgen ook de ACW-vrienden ervan langs.

“Het gaat beter met ons land. Door de lagere sociale bijdragen, de indexsprong en de wet op de concurrentiekracht zullen in België 200.000 jobs bijkomen. En ook de koopkracht stijgt. Daarom dat ik zo kwaad ben dat ACV-topman Marc Leemans ons op Rerum Novarum afschilderde als een sociale ­afbraakregering en de nieuwe banen hamburgerjobs noemt. Dat het niet altijd langdurige contracten zijn, oké, maar om dan zo negatief te zijn … Wij bewaken de sociale zekerheid. We trekken nog altijd meer geld uit voor onze gezondheidszorg en de leeflonen zijn gestegen met 6 procent. Wij zijn de sociale waakhond van de regering en krijgen vaak de kritiek een ­vakbondspartij te zijn. Dat je christelijke organisaties dan hoort zeggen dat we aan sociale afbraak doen, dat is links populisme. Dat zijn slogans. Dat heeft bij CD&V veel kwaad bloed ­gezet. We zijn zeer ontgoocheld in de CM en het ACV. Al die sociale correcties waar we voor hebben gezorgd, we hebben de meerwaardebelasting tegen de ondernemerswereld in verdedigd en dan krijg je stank voor dank.”

Er is duidelijk iets gebroken tussen CD&V en beweging.net.

“De vakbond en de mutualiteiten leiden meer en meer een eigen leven. Maar ook voor onze ACW-mensen – nog altijd de helft van onze mandatarissen – is dit zeer pijnlijk.”

En nu laten jullie ook nog de eis voor een meerwaardebelasting vallen.

“Dat is niet zo. Voorzitter Wouter Beke heeft nooit gezegd dat we die belasting opgeven. We hebben wel altijd ­gezegd dat ons voorstel niet te nemen of te laten is. Dat er over de uitvoering te praten valt. Iedereen maakt er een karikatuur van. Die belasting geldt enkel voor de verkoop van grote aandelenpakketten van grote bedrijven. Kmo’s en zelfstandigen vallen er niet onder. Overigens, in Duitsland, ­Nederland en Frankrijk bestaat zo’n belasting ook, tussen 18 en 30 procent. Wij vragen maar 20 procent. En dan wordt dat als een anti-Vlaamse belasting weggezet en CD&V als een anti-ondernemerspartij.”

Jullie zijn momenteel de schietschijf van links én rechts. Ook binnen de eigen partij.

“Ik heb me nog nooit zo christendemocraat en ­centrum gevoeld als nu. Het is toch Kris Peeters die voor de wet op de concurrentiekracht heeft ­gezorgd? Het is toch CD&V die in de tax shift ook de sociale bijdragen heeft verlaagd en de lage lonen deed stijgen? We zijn nog nooit zo nodig geweest om een evenwicht te vinden tussen de verschillende onderdelen van de samenleving. En dan krijgen we toch zoveel kritiek. Zeer ondankbaar.”

Het is nu ‘money time’ voor de regering en voor jullie meerwaardebelasting. Het is nu of nooit.

“We wachten op een voorstel van premier Michel (MR). Hij weet nu al twee jaar dat wij fiscale rechtvaardigheid willen en dat een hervorming van de vennootschapsbelasting geen geld mag kosten. Dat kost nu 4 à 5 miljard euro en dus moeten alle fiscale aftrekken op de schop. En dat veroorzaakt veel heisa. Iedereen wil wel lagere belastingen, maar niemand wil zijn voordelen opgeven. Maar we moeten wel onze begroting saneren én onze ­enorme schuld verlagen. Vorig jaar was er nog een tekort van 10 miljard en dat is nog eens bovenop onze schuld van 440 miljard gekomen. En ondertussen wil Open VLD iedereen 500 euro onbelast laten bijverdienen.”

Die begroting wordt ook al een onmogelijke opdracht.

“2016 was budgettair een verloren jaar en we ­moeten de achterstand nog inhalen. Europa vraagt ons om dit jaar 1,2 à 1,5 miljard euro extra te doen. Als we volgend jaar het tekort willen terugdringen en in 2019 een evenwicht willen hebben, zal 5,5 à 6 miljard moeten worden bespaard. Hoe je het ook draait of keert: het wordt bijzonder moeilijk, zelfs om in 2019 een evenwicht te halen.”

Dat is al eens uitgesteld, van 2018 naar 2019.

“Maar er is wel een groot pluspunt: dat door de stijgende werkgelegenheid en de grotere winsten van bedrijven er meer belastingen en bijdragen binnenkomen. Bij de jongste begrotingscontrole werden de ontvangsten zelfs 263 miljoen euro ­hoger ingeschat dan in oktober vorig jaar. En ­financiënminister Johan Van Overtveldt (N-VA) heeft ook zijn lesje geleerd, want hij is veel voorzichtiger geworden in zijn schattingen. Maar de begroting kan alleen maar een succes worden indien de economie en de werkgelegenheid het goed doen.”

Gelooft u nog in een groot compromis binnen de regering?

“Als iedereen de volgende weken nu eens zijn mond houdt … Geef zo’n dossier in de handen van Jean-Luc Dehaene of mijn broer Herman – of zelfs aan Johan Vande Lanotte en Guy Verhofstadt – en ze lossen het op. Er zit voor elk wat wils in. Maar dan mag er geen wantrouwen worden gezaaid. ­Premier Michel doet het schitterend op het internationale forum, maar hij moet nu eindelijk eens uit zijn kot komen en dit oplossen en de begroting saneren.”

Het wantrouwen binnen de regering ís groot en niemand gunt elkaar iets.

“Ik leer leven met de manier waarop aan politiek wordt gedaan. N-VA is zoals ze is en zal niet meer veranderen. Als Theo Francken Artsen Zonder Grenzen verwijt mensenhandelaars te zijn, dan vind ik dat verschrikkelijk. Idem voor de stelling van De Wever, die vindt dat politici niet de luxe hebben om de ethiek van hun overtuiging te volgen. Voor hem zijn principes dus ondergeschikt aan macht. Dat is typisch voor populisten. Maar zij zitten zo in elkaar en we moeten daarmee leren ­leven. Beke, Peeters en ik ook zijn daarin rustiger geworden. Het doet natuurlijk pijn. We worden als christendemocraat telkens in het hart getroffen. Maar er is geen alternatief. We gaan toch niet naar vervroegde verkiezingen als een mislukte regering terwijl de economie draait en er veel jobs bij­komen? En wij willen na drie jaar voor fiscale rechtvaardigheid zorgen en dat de mensen aanvoelen dat wij de centrumpartij zijn. Je voelt in heel Europa dat centrumpartijen het goed doen. Kijk naar Merkel, naar Macron. De extremen halen het niet meer. Een centrumkoers in een gepolariseerde wereld heeft een toekomst.”

De strategie van CD&V om grote broer N-VA kleiner te maken door ze te laten meeregeren, is niet echt een succes.

“Nee. Probleem is dat asiel en migratie, identiteit en veiligheid de dominerende thema’s zijn geworden. De publieke opinie laat zich ook vooral daar door leiden. En voor ons is het moeilijk om ons daarop te profileren. Want ook hier schuwen we de polarisatie in de samenleving en pleiten we voor verdraagzaamheid en solidariteit, zoals Merkel en Macron.”

farid el mabrouk
Copyright © 2017 Corelio. Alle rechten voorbehouden