Mislukte stratego

Deze week werd in de Commissie Financiën de begroting 2019 besproken. Ik kwam voor het eerst in de Kamercommissie tussen over de begroting 1985, nu 33 jaar geleden. Ik zei aan mijn jongere collega’s dat het overheidstekort toen 12% van het B.B.P bedroeg!
Vandaag discussiëren we over een tekort van 1%. We hebben daar meer dan 30 jaar over gezet. Rond 2000, bij de invoering van de euro, hadden we het evenwicht bijna bereikt maar ingevolge de bankcrisis is dit overheidstekort in 2008 weer opgelopen tot 6%. De regeringen Leterme en Di Rupo brachten het terug tot bijna 3% en de Regering Michel naar 1%. Een goede prestatie ondanks het feit dat de tekortvermindering voor de helft te wijten is aan de lagere rente. Bedoeling van deze Regering was evenwel het evenwicht te bereiken in 2019 maar dit is verschoven naar 2020.
Volgende dinsdag komt de Europese Commissie naar de Kamer voor nadere toelichting bij hun analyse van de begrotingsplannen van België.
Ons land moet elk jaar het structureel tekort met 0,6% verminderen maar in 2018 en 2019 zal de inspanning maar 0,1% bedragen. Onvoldoende voor de EC want volgens hun berekeningen zal het tekort in 2019 opnieuw oplopen tot 1,3% en in 2020 tot 1,7%. Hoofdoorzaak is dat de taks shift niet begrotingsneutraal is: het negatieve effect op het primaire saldo (zonder rentelasten) zal volgens de EC naar verwachting oplopen tot bijna 0.9% of bijna 4 miljard euro. Had ik dit 3 jaar terug niet voorspeld? Deze begroting is volgens de EC opnieuw een risicobegroting.
De nieuwe Regering zal in 2020 geconfronteerd worden met het zoeken van 1,7% van het B.B.P. of bijna 7 miljard om het evenwicht te vinden. Zelf had ik ervan gedroomd om afscheid te nemen als voorzitter van de COM FIN in de Kamer met een begroting die niet langer schulden maakt maar dat begrotingsevenwicht is doorgeschoven naar de komende generaties die nog verder zullen moeten opboksen tegen een stijgende schuldenlast in een context van lagere economische groei, oplopende rente en toenemende vergrijzingskosten. Een mislukte kans voor deze Regering die mij bijzonder droevig stemt.
Inmiddels wordt het begrotingsdebat in de schaduw gesteld door de crisis rondom het VN-migratiepact. De Eerste Minister heeft zich voor de Verenigde Naties geëngageerd om dit pakt te ondertekenen en wordt hierin gesteund door MR, VLD en CD&V. N-VA blijft dwarsliggen en Francken poogt de sfeer totaal te verzieken met uitspraken die hem in het kamp plaatsen van Oostenrijk, Hongarije en bij ons in Vlaanderen van het Vlaams Belang dat – naar zijn zeggen in Edegem- hem vaak “inspireert”. Michel poogt met een interpretatieve nota in Europees verband N-VA nog over de brug te helpen maar voor mij is het duidelijk dat ze hun keuze gemaakt hebben: zij onderteken dit VN-akkoord niet omdat het ingaat tegen hun zgn. basisvisie over migratie.
In het Kamerdebat zei fractieleider De Roover hierover: “We kunnen best CO2- uitstoot vermijden door met de Regering niet te vliegen naar het CIRCUS (sic) van Marrakech om het pakt te ondertekenen.” Wat een niveau! Wie De Roover aanhoorde kon enkel diep beschaamd zijn.
De dagdagelijkse provocaties van Francken verzieken de sfeer elke dag opnieuw nu al vele maanden lang.
N-VA is al volop in campagnemodus met Francken als uithangbord en wil van deze problematiek hun centraal thema maken bij de verkiezingen. Het is nu aan hen om te beslissen of ze breken met de Regering Michel. De MR staat in Wallonië en Brussel onder zware druk omdat hen wordt verweten de “handpop” te zijn van De Wever en Francken. N-VA doet er blijkbaar alles aan om dat beeld te versterken en in Vlaanderen pogen ze de terugkeer van het VB te verhinderen. Charles Michel heeft (te lang) freedom of speech gegeven aan Francken en dit komt als een boomerang op zijn hoofd terecht. Spijtig want in dit dossier zit onze premier Charles Michel consequent op de hoogte van Angela Merkel en Emmanuel Macron.
Fractieleider Peter De Roover zei in het Parlement ook dat de democratie op het spel staat. Ik wierp hem voor de voeten dat hij denkt de meerderheid te zijn terwijl N-VA in het Parlement 31 zetels vertegenwoordigt op 150. Het is de N-VA-minderheid die in deze discussie haar wil opdringen.
Dat pakt is niet bindend en garandeert de onafhankelijkheid van de lidstaten in het hun migratiebeleid maar vraagt wel rekening te houden met een aantal universele principes van menselijke waardigheid en multilaterale samenwerking. N-VA wil de mensen bang maken dat de grenzen opengesteld worden voor de hele wereld. Het verdrag van Marrakech is voor hen hiervan het symbool.
De Roover zei ook dat wie in Marrakech ondertekent voor de splitsing van Europa is omdat een aantal Oost-Europese landen tegen het VN- migratiepact zijn. Zware woorden en beneden alle peil uitgesproken door een fractieleider van de meerderheid in het Belgisch Parlement. Gelukkig komen ze Merkel en Macron niet ter ore!
Ik sta al jaren bijzonder wantrouwig- zelfs bij wijlen vijandig- ten aanzien van N-VA. Hun wijze om aan politiek te doen is de Vlaamse versie van Trump. De manier waarop De Wever Kris Peeters en CD&V heeft pogen af te maken om ons in Antwerpen daarna te droppen heeft mij enkel in mijn mening versterkt. Ze hebben geen enkel respect voor partijen die niet denken zoals zij. Zelfs Charles Michel moet dit nu ervaren. Zijn loyauteit wordt nu afgestraft.
En toch denk ik dat, als De Wever en Francken deze Regering doen vallen, het zich tegen hen zal keren. Wie de stekker eruit trekt verliest de verkiezingen. Dat heeft CD&V ervaren met Happart in 1987 en Alexander De Croo met BHV in 2010.
Als De Wever zelfs een centrumrechtse regering torpedeert, wie zal met hem nog willen besturen? In Antwerpen heeft hij CD&V klein gekregen maar nu moet hij op zijn knieën de vermaledijde socialisten binnen halen om aan de macht te blijven. De Wever geraakt verstrikt in zijn eigen arrogantie en ambities. Hij waant zich almachtig. En Francken is zijn heraut.
Als MR de verkiezingen verliest staat de PS weer voor de deur en moet hij doen zoals in Antwerpen nl. de socialisten erbij nemen om aan de macht te blijven. Loontje komt om zijn boontje ook in de politiek.
De Wever houdt van stratego spelletjes. Het is hem steeds gelukt maar nu heeft hij zijn hand overspeeld. Hij heeft zichzelf vastgereden. In welk scenario dan ook zal hij zwaar gezichtsverlies lijden en eindigen zonder bondgenoten.